Tạp chí số tháng 10-2018

11/6/2018 2:44:40 PM

TIÊU ĐIỂM

Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam hiện nay

PGS, TS. Nguyễn Hữu Thắng - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Tóm tắt: Ở Việt Nam, doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm trên 97% tổng số các doanh nghiệp đang hoạt động trong nền kinh tế, tạo ra 62% tổng số việc làm, đóng góp 50% GDP và 33% thu ngân sách nhà nước. Do có vị trí, vai trò quan trọng như vậy nên các doanh nghiệp này đã được hỗ trợ rất lớn từ thể chế, chính sách cho đến các biện pháp cụ thể; từ Trung ương đến chính quyền địa phương các cấp. Tuy vậy, các doanh nghiệp này hiện vẫn gặp nhiều khó khăn, trở ngại. Nhiều doanh nghiệp thua lỗ, thậm chí phải đóng cửa, phá sản. Để phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa một cách vững chắc, cần sự nỗ lực của cả chính quyền các cấp, bản thân các doanh nghiệp và toàn xã hội.

 

NGHIÊN CỨU LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ TRONG NƯỚC

Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa góp phần tạo lập nền kinh tế Việt Nam tự chủ

PGS, TS. Ngô Tuấn Nghĩa - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Tóm tắt: Doanh nghiệp nhỏ và vừa có vai trò quan trọng trong việc góp phần tạo lập nền tảng sản xuất thật của quốc gia. Giải phóng nguồn lực thông qua doanh nghiệp nhỏ và vừa có ý nghĩa tích cực nhiều mặt đối với việc tạo lập nền kinh tế Việt Nam tự chủ. Do đó, phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam có thể được nhìn nhận như là một trong những giải pháp thiết thực góp phần tạo lập nền kinh tế tự chủ trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh gay gắt hiện nay.

 

Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

PGS, TS. Bùi Văn Huyền - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

ThS. Nguyễn Thị Hồng Thúy - Trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm Việt Trì, Phú Thọ

Tóm tắt: Bước vào một giai đoạn phát triển và hội nhập mới, công nghệ trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đem lại nhiều thách thức nhưng đồng thời cũng tạo ra rất nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam trong việc tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Bài viết đi từ nhận thức của doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam về Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; đánh giá những tác động và đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển doanh nghiệp trong bối cảnh mới đó.

 

Một số rào cản trong phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở nước ta hiện nay

PGS, TS. Võ Văn Đức - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Tóm tắt: Các doanh nghiệp nhỏ và vừa có vị trí ngày càng quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội của nước ta. Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, quan điểm, chính sách cũng như cơ chế để phát triển loại hình doanh nghiệp này. Tuy vậy, trong quá trình phát triển, các doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn gặp nhiều khó khăn và rào cản. Bài viết trình bày một số rào cản chủ yếu và đề xuất các giải pháp nhằm gỡ bỏ những rào cản đó để phát huy vai trò và vị trí của các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

 

Nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam trong điều kiện hội nhập quốc tế

PGS, TSKH. Trần Nguyễn Tuyên - Hội đồng Lý luận Trung ương

Tóm tắt: Bài viết là bức tranh toàn cảnh về thực trạng năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam trong điều kiện hội nhập quốc tế, dưới tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; từ đó, đề xuất các giải pháp phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trở thành một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

 

Thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam

PGS, TS. Nguyễn Quang Hồng - Học viện Chính trị khu vực I

ThS. Phùng Thị Kim Oanh - Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong

Tóm tắt: Doanh nghiệp nhỏ và vừa có vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển nền kinh tế của Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay. Đảng ta đã xác định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng trong phát triển đất nước, trong đó, doanh nghiệp nhỏ và vừa là bộ phận rất quan trọng của thành phần kinh tế tư nhân. Các doanh nghiệp này đã và còn tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động, giúp huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển, xóa đói, giảm nghèo… nhất là ở các vùng kinh tế còn khó khăn. Thực tế, trên thế giới, các doanh nghiệp nhỏ và vừa rất được coi trọng phát triển bởi tính năng động, có sức cạnh tranh và đặc biệt là tạo ra nhiều việc làm cả cho những lao động phổ thông và trình độ tay nghề chưa cao. Vì vậy, trong thời gian tới, rất cần có những giải pháp thực chất và hiệu quả giúp khối doanh nghiệp này phát triển.

 

Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam: đặc điểm, vai trò và gợi mở cho sự phát triển

TS. Hồ Thanh Thủy - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Tóm tắt: Đại hội XII của Đảng khẳng định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế, là bước đột phá trong nhận thức lý luận của Đảng ta về chủ nghĩa xã hội. Trong cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, doanh nghiệp nhỏ và vừa là loại hình doanh nghiệp chiếm đa số và chủ yếu trong nền kinh tế, là bộ phận quan trọng của thành phần kinh tế tư nhân và đóng vai trò quan trọng trong tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động, giúp huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển, xóa đói, giảm nghèo…

 

Doanh nghiệp Việt Nam trong xu hướng tăng trưởng xanh, phát triển bền vững

TS. Hoàng Ngọc Hải - Học viện Chính trị khu vực I

ThS. Nguyễn Thị Thanh Thủy - Học viện Hành chính quốc gia

Tóm tắt: Phát triển bền vững đã và đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của các quốc gia trên thế giới, trong đó doanh nghiệp đóng vai trò tích cực trong việc hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia. Đối với Việt Nam, nhằm đóng góp vào quá trình tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng bền vững, trong thời gian tới, cần gắn kết mục tiêu phát triển bền vững trong chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.

 

Thị trường khoa học và công nghệ ở Việt Nam: thực trạng và giải pháp phát triển

TS. Dương Thị Thúy Hà,

TS. Ninh Thị Minh Tâm

Học viện Chính trị khu vực I

Tóm tắt: Toàn cầu hóa đang diễn ra mạnh mẽ và là một xu thế tất yếu đối với sự phát triển của thế giới ngày nay. Việt Nam hiện đang trong bối cảnh toàn cầu hóa cũng như trong vòng xoáy phát triển như vũ bão của các nước trên thế giới. Để tồn tại và phát triển vững mạnh, Đảng và Nhà nước ta đã xác định khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu trong chính sách phát triển quốc gia. Vì vậy, phát triển thị trường khoa học và công nghệ ở Việt Nam trở thành một vấn đề cấp bách cần được ưu tiên để đẩy nhanh quá trình và trình độ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển đất nước giàu mạnh. Bài viết phân tích thực trạng thị trường khoa học và công nghệ ở Việt Nam hiện nay, qua đó đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển thị trường khoa học và công nghệ trong thời gian tới.

 

NGHIÊN CỨU LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ NƯỚC NGOÀI

Hợp tác doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Đông Á: hiện trạng, vấn đề và đối sách

Vương Ngọc Chủ, Lý Thị Thành - Viện Khoa học xã hội Trung Quốc

Tóm tắt: Bài viết là cái nhìn tổng quan về hợp tác doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Đông Á - trong đó, tác giả đi sâu phân tích, luận giải và chỉ rõ: 1) Doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng vai trò trụ cột trong nền kinh tế, là nhà cung cấp việc làm và thúc đẩy sự ổn định xã hội nhưng vẫn luôn phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức trong phát triển như sức cạnh tranh không mạnh, cạnh tranh quốc tế yếu, hạn chế trong khai thác thị trường quốc tế, thiếu quản lý cấp cao và có sự khác biệt lớn trong hợp tác; 2) Từ kết quả: Hợp tác nội bộ, hợp tác trong khuôn khổ ASEAN+3, APEC, RCEF, hợp tác Trung Quốc - Nhật Bản - Hàn Quốc... cùng những tồn tại chủ yếu trong hợp tác của các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Đông Á, tác giả đề xuất một số kiến nghị chính sách nhằm thúc đẩy hợp tác doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Đông Á.

 

Một số so sánh giữa chủ nghĩa tân hiện thực và chủ nghĩa thể chế tân tự do trong lý thuyết quan hệ quốc tế

ThS. Phan Thị Thu Hằng - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Tóm tắt: Trong bài viết, trên cơ sở so sánh và đối chiếu một số lập luận cơ bản của chủ nghĩa tân hiện thực và chủ nghĩa thể chế tân tự do khi bàn về hệ thống quốc tế và các quy luật chi phối, tác giả chỉ ra những điểm giống và khác nhau giữa hai lý thuyết này. Những lập luận cơ bản trên được phân tích qua hai tác phẩm điển hình của hai học giả được coi là người đặt nền móng cho hai trường phái lý thuyết: Chủ nghĩa tân hiện thực của Kenneth Waltz1 qua tác phẩm Lý thuyết chính trị quốc tế và chủ nghĩa thể chế tân tự do của Robert Keohane2 qua tác phẩm Chủ nghĩa thể chế tân tự do: Một quan điểm về chính trị thế giới. Dựa trên việc phân tích về những điểm mạnh và điểm yếu của hai lý thuyết, tác giả đề xuất cách tiếp cận kết hợp trong nghiên cứu hệ thống quốc tế.

 

Chiến lược “Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở” của chính quyền Donald Trump

ThS. Lê Thế Lâm, ThS. Chu Thị Nhị - Học viện Chính trị khu vực I

Tóm tắt: Những động thái của Chính quyền Tổng thống Donald Trump trong thời gian qua, cùng với “Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương” được xếp trên châu Âu và Trung Đông trong Chiến lược an ninh quốc gia 2017 của Mỹ đã đặt ra rất nhiều câu hỏi xung quanh Chiến lược “Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở”. Bài viết góp phần làm rõ quá trình định hình và phân tích nội hàm của chiến lược này.

 

THÔNG TIN - TƯ LIỆU

Lịch sử hình thành, phát triển tư tưởng “ngũ thường” của Nho gia

TS. Lê Văn Phục  - Học viện Chính trị khu vực III

ThS. Trần Thị Thúy Chinh - Đại học Công nghiệp Hà Nội

Tóm tắt: Tư tưởng “ngũ thường” của Nho gia là quan niệm đạo đức cơ bản của xã hội tông pháp phong kiến Trung Quốc; là quy tắc đạo đức cơ bản trong việc xử lý mối quan hệ giữa người với người trong xã hội phong kiến và có ảnh hưởng sâu sắc đến tiến trình phát triển của nền văn minh đạo đức Trung Hoa. Bài viết đi sâu phân tích lịch sử hình thành, phát triển tư tưởng “ngũ thường” của Nho gia, chủ yếu trong hai giai đoạn Nho gia Tiên Tần và Hán Nho.

 

Quản lý phát triển xã hội ở nước ta trong bối cảnh hội nhập

PGS, TS. Trần Thị  Minh Ngọc - Học viện Chính trị khu vực I

Tóm tắt: Phát triển xã hội và quản lý hiệu quả phát triển xã hội, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội trong bối cảnh hội nhập là mục tiêu xuyên suốt của Đảng và Nhà nước ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc nhằm góp phần đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế nhanh, bền vững, phấn đấu sớm đưa nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Trên cơ sở đánh giá những thành công và hạn chế trong quản lý phát triển xã hội, bài viết đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện quản lý phát triển xã hội ở nước ta trong bối cảnh hội nhập.

 

Văn hóa công vụ Việt Nam trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế hiện nay

ThS. Đinh Thị Nguyệt - Học viện Hành chính quốc gia

Tóm tắt: Văn hóa công vụ giữ vai trò quan trọng trong các tổ chức công quyền và là một trong những thước đo sự phát triển của nền công vụ. Để thích ứng với những biến đổi trong xu thế toàn cầu hóa, Việt Nam đã và đang tiến hành cải cách căn bản nền hành chính nhà nước nói chung và nền công vụ nói riêng, nhằm mục tiêu xây dựng một nền công vụ Việt Nam hướng đến các giá trị: Chuyên nghiệp, trách nhiệm, năng động, minh bạch, hiệu quả - đây cũng chính là những giá trị cơ bản mà văn hóa công vụ Việt Nam cần tiếp tục hình thành và phát triển nhằm đáp ứng yêu cầu phục vụ Nhân dân, phát triển kinh tế - xã hội đất nước và hội nhập quốc tế.

 

Một số giải pháp tăng cường công tác vận động người Việt Nam ở nước ngoài hiện nay

ThS. Bùi Văn Hải - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Tóm tắt: Công tác vận động người Việt Nam ở nước ngoài là một nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược trong công tác dân vận của Đảng ta. Trong thời gian qua, công tác vận động người Việt Nam ở nước ngoài đã được triển khai tích cực, với nhiều hình thức, nội dung phong phú, gắn liền với các sự kiện chính trị, xã hội lớn của đất nước. Trong tình hình mới, bên cạnh những cơ hội, công tác vận động người Việt Nam ở nước ngoài cũng đang đứng trước những thách thức mới, đòi hỏi phải có những giải pháp tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác này trong thời gian tới.

 

Vai trò của thông tin lý luận chính trị trên kênh báo chí - truyền thông với công tác giảng dạy

ThS. Đoàn Thị Thanh Thúy, ThS. Lò Thị Phương Nhung - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Tóm tắt: Bài viết đề cập tới vai trò và những thành tựu về mảng thông tin lý luận chính trị trên kênh báo chí - truyền thông với công tác giảng dạy nói chung, giảng dạy chuyên ngành lý luận chính trị nói riêng trong bối cảnh bùng nổ thông tin của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Từ khóa: Lý luận chính trị; Thông tin lý luận chính trị; Báo chí - truyền thông; Công tác giảng dạy; Giảng dạy chuyên ngành lý luận chính trị.

 

Một số giải pháp nâng cao chất lượng các tạp chí thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

ThS. Chu Thị Hằng Nga, ThS. Nguyễn Thị Lan - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Tóm tắt: Trong thời gian qua, các tạp chí thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, ngày càng nâng cao chất lượng nội dung và hình thức trình bày, đáp ứng nhu cầu thông tin của độc giả và góp phần tích cực vào sự nghiệp đào tạo và nghiên cứu khoa học của Học viện. Tuy nhiên, bên cạnh đó các tạp chí vẫn tồn tại một số hạn chế đòi hỏi phải có các giải pháp khả thi nhằm nâng cao chất lượng các tạp chí trong thời gian tới.

 

GIỚI THIỆU SÁCH

Một số dự báo về các vấn đề xã hội trong tản văn báo chí của Ngô Tất Tố

Nguyễn Bùi Khiêm - Ban Tổ chức Trung ương

Tóm tắt: Sự nghiệp cầm bút của Ngô Tất Tố gần như nằm trọn nửa đầu thế kỷ XX nhưng người đọc luôn đặt ông vào vị trí của những cây bút hàng đầu của thế kỷ này, bởi ở Ngô Tất Tố luôn luôn là con người của thời sự, của hiện tại với những dự báo một số vấn đề của đất nước, của Nhân dân, của thế kỷ. Bài viết là những dự báo về các vấn đề xã hội qua khảo sát các tác phẩm thuộc thể loại tản văn báo chí của Ngô Tất Tố.

Tác giả: